سنتز نانوذره‌ی نقره از نیترات نقره توسط عصاره‌ی کشت مخمر

سابقه و هدف: فناوری نانو رویکردهای جدیدی برای مبارزه و جلوگیری از بیماری‌ها از طریق استفاده از اتصال در مقیاس اتمی مواد می‌گشاید. در میان بهترین مواد با خاصیت ضد میکروبی، نانوذره‌ی نقره به عنوان یکی از پرکاربردترین نانوذرات در علوم پزشکی، دارویی و بهداشتی مورد استفاده قرار گرفته است. توسعه‌ی روش‌های زیستی تولید نانوذرات، به عنوان روشی سازگار با محیط زیست و ارزان، مطرح است. اگرچه اثرات سمی یون نقره برای اغلب میکروارگانیسم‌ها گزارش شده ولی گونه‌های مختلفی از میکروارگانیسم‌ها، از جمله سویه‌ی بومی مخمری غربال‌گری شده در این پژوهش، می‌تواند با احیای یون نقره به فرم عنصری آن در قالب نانوذره‌ی نقره، بر سمیت آن غلبه کند. هدف از تحقیق حاضر، استفاده از توان بالقوه‌ی سویه‌های جدید مخمری به عنوان زیست واکنشگر، برای احیای زیستی نیترات نقره به نانوذره‌ی نقره بود. مواد و روش‌ها: 11 سویهی مخمری بر اساس مشاهدات میکروسکوپی، ماکروسکوپی و تست‌های بیوشیمیایی تشخیصی، از خاک‌های جمع‌آوری شده در حوالی معادن طلا، واقع در شهرستان قروه از توابع استان کردستان، بر اساس تکنیک غنی سازی انتخابی، غربال‌گری و جداسازی شدند. سوپرناتانت‌های حاصل از سویه‌های مخمری جداسازی شده، به عنوان زیست واکنشگر، با محلول نیترات نقره با غلظت 5/2 میلی مولار در شیکر انکوباتوردار به مدت 48 ساعت گرماگذاری شدند و سویهی مخمری که قادر به سنتز نانوذرات نقره بود، شناسایی شد. نانوذرات نقره تولیدی، توسط آنالیزهای طیف سنجی UV-visible، XRD، SEM و Particle size histogram بررسی شدند. یافته‌ها: از بین سویه‌های مخمری غربال‌گری شده، تنها سویهی GM5 قادر به سنتز خارج سلولی نانوذرات نقره بود. سویه‌ی مذکور از نظر ویژگی‌های ریخت شناسی، بیوشیمیایی و همچنین مولکولی، شناسایی و در جنس Rhodotorula (با شماره‌ی دسترسی KF543865 در بانک اطلاعات ژنی NCBI) قرار داده شد. نتایج به دست آمده از مشاهدات چشمی، اسپکتروفتومتری UV-visible و تصاویر به دست آمده از میکروسکوپ الکترونی SEM، پراش اشعه ایکس (XRD) و آنالیز توزیع اندازه‌ی ذرات، ثابت کرد که سوپرناتانت کشت مخمری Rhodotorula sp. strain GM5، قادر به احیای زیستی نیترات نقره به نانوذرات نقره به اشکال کروی با توزیع نسبتاً باریک اندازه‌ی ذرات و متوسط اندازه‌ی ذرات 40 نانومتر بود. نتیجه‌گیری: سنتز خارج سلولی نانوذرات نقره، بدون نیاز به مراحل پیچیدهی استخراج، می‌تواند با استفاده از سوپرناتانت کشت سویه‌ی مخمری GM5 به عنوان زیست واکنشگر زیستی ارزان و محافظ محیط زیست، جایگزین روش‌های فیزیکوشیمیایی جهت تولید نانوذرات نقره، مطرح شود. با توجه به اطلاعات ما، تاکنون هیچ مطالعه‌ای از تولید نانوذرات نقره در جنس مخمری Rhodotorula صورت نگرفته و در این پروژه برای نخستین بار، سنتز زیستی نانوذرات نقره در سویهی مخمری Rhodotorula sp. strain GM5 گزارش شد.